 |
| महापरिनिर्वाण दिन म्हणजे काय आणि तो का साजरा केला जातो? इतिहास आणि महत्त्व |
महापरिनिर्वाण दिन म्हणजे काय आणि तो का साजरा केला जातो? इतिहास आणि महत्त्व
डॉ. भीमराव रामजी आंबेडकर यांचे 6 डिसेंबर 1956 रोजी निधन झाले आणि त्यांना श्रद्धांजली वाहण्यासाठी हा दिवस महापरिनिर्वाण दिवस म्हणून पाळला जातो.
{tocify} $title={Table of Contents}
{getButton} $text={महामानव डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर QUIZ} $icon={link} $color={#800000}
6 डिसेंबर 2021, भारतीय राज्यघटनेचे प्रमुख शिल्पकार डॉ बी आर आंबेडकर यांची 65 वी पुण्यतिथी आहे. समाजसुधारक, अर्थतज्ज्ञ, विचारवंत, राजकारणी आणि स्वतंत्र भारताचे पहिले कायदा मंत्री भीमराव रामजी आंबेडकर यांनी झोपेतच अखेरचा श्वास घेतला आणि हा दिवस महापरिनिर्वाण दिन म्हणून गणला जातो.
महापरिनिर्वाण दिन म्हणजे काय?
'परिनिर्वाण' या शब्दाचा बौद्ध परंपरेत सखोल अर्थ आहे आणि तो अशा व्यक्तीला सूचित करतो ज्याने त्याच्या आयुष्यात आणि मृत्यूनंतर निर्वाण प्राप्त केले आहे. 6 डिसेंबर हा दिवस त्यांच्या समाजातील अतुलनीय योगदान आणि त्यांनी केलेल्या कामगिरीच्या स्मरणार्थ साजरा केला जातो. या दिवशी चैत्यभूमीवर (मुंबईतील दादर चौपाटी बीच) लाखो लोक आणि अनुयायी जमतात.
मार्गदर्शक तत्त्वे घडवण्याचे त्यांचे अथक परिश्रम, समाजातील मागासवर्गीयांच्या उत्थानासाठी आरक्षण व्यवस्था लागू करणे, दलितांच्या समान हक्काचा आवाज यामुळे त्यांना भारतीय राजकीय इतिहासात अपूरणीय स्थान मिळाले आहे. 1932 च्या ऐतिहासिक पूना करारावर त्यांनी स्वाक्षरी केली होती ज्याने दलितांना सर्वसाधारण मतदार यादीत स्थान दिले होते.
{getButton} $text={महामानव डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर QUIZ} $icon={link} $color={#800000}
महापरिनिर्वाण दिन कसा साजरा केला जातो:
भारतीय राज्यघटनेचे महान शिल्पकार डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांना आदरांजली वाहण्यासाठी दादर येथील "चैत्य भूमी" (डॉ. आंबेडकरांचे स्मारक) येथे देशभरातून मोठ्या प्रमाणावर लोक गर्दी करतात. या दिवशी लोकांच्या आरामासाठी सर्व सुविधा चैत्यभूमीवर उपलब्ध आहेत, जसे की शौचालये, पाण्याचे टँकर, वॉशिंग रूम, फायर स्टेशन, टेलिफोन सेंटर, आरोग्य सेवा केंद्रे, आरक्षण काउंटर इत्यादी.
समता सैनिक दलाची अभिवादन त्यांच्या सून मिराताई आंबेडकर यांनी 5 डिसेंबरच्या मध्यरात्री घेतात . अभिवादन झाल्यानंतर त्यांच्या शिकवणीचे पारायण होते आणि त्यानंतर स्तूपाचे दरवाजे सर्वांसाठी खुले केले जातात.
महापरिनिर्वाण दिनासाठी मार्गदर्शक सूचना जारी
६ डिसेंबर, अर्थात महापरिनिर्वाण दिनी मुंबईतील चैत्यभूमी येथे भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांना अभिवादन करण्यासाठी लाखो अनुयायी येत असतात. मात्र, यंदाही मुंबईवर करोनाचे सावट असल्याने चैत्यभूमीवर मोठ्या संख्येने जमा होण्यास आणि जाहीर कार्यक्रम घेण्यास राज्य शासनाने निर्बंध घातले आहेत. यंदाच्या महापरिनिर्वाण दिनी देखील गर्दी न करता बाबासाहेबांना घरातूनच अभिवादन करा असे आवाहन मुंबई महानगरपालिकेते आयुक्त इक्बालसिंग चहल यांनी केले आहे.
राज्य सरकारने यंदाच्या ६ डिसेंबर, या महापरिनिर्वाण दिनानिमित्त नव्या मार्गदर्शक सूचना जारी केल्या आहेत. या सूचनांनुसार, दादर येथील चैत्यभूमी आणि शिवाजी पार्क परिसरात कोणतेही स्टॉल्स लावता येणार नाहीत.