marathi vyakaran quiz 19 कारक आणि त्यांचे प्रकार
मराठी व्याकरणावर आधारित प्रश्न खालील स्पर्धा परीक्षांमध्ये विचारले जातात:
१) महाराष्ट्र राज्यातील स्पर्धा परीक्षा
✅ MPSC (महाराष्ट्र लोकसेवा आयोग) – राज्यसेवा (PSI, STI, ASO, सहायक, तहसीलदार, गट-ब, गट-क इत्यादी)
✅ MPSC पोलीस भरती – पोलीस शिपाई, PSI
✅ तलाठी भरती परीक्षा
✅ आरोग्य विभाग भरती परीक्षा
✅ ZP भरती परीक्षा (जिल्हा परिषद भरती)
✅ वन विभाग भरती परीक्षा
२) बँकिंग आणि अर्थसंबंधित परीक्षा
✅ IBPS (Institute of Banking Personnel Selection) – Clerk, PO, RRB (मराठी राज्यातील बँका)
✅ SBI Clerk / PO (मराठी भाषेची गरज असलेल्या जागांसाठी)
३) शिक्षण व शैक्षणिक स्पर्धा परीक्षा
✅ TET (Teacher Eligibility Test) – महाराष्ट्र शिक्षक पात्रता परीक्षा
✅ CTET (मराठी माध्यमासाठी आवश्यक असलेल्या शाळांसाठी)
४) इतर महत्त्वाच्या परीक्षा
✅ TCS (Tata Consultancy Services) – महाराष्ट्रातील भरती परीक्षांसाठी मराठी भाषा चाचणी घेतली जाते.
✅ SSC (Staff Selection Commission) – काही पदांसाठी स्थानिक भाषेचा समावेश असतो.
✅ रेल्वे भरती परीक्षा (RRB Mumbai, Pune, Nagpur इत्यादी)
५) स्थानिक आणि नगरपालिका परीक्षा
✅ BMC (बृहन्मुंबई महानगरपालिका) भरती परीक्षा
✅ PMC (पुणे महानगरपालिका) भरती परीक्षा
✅ नाशिक, नागपूर, औरंगाबाद महानगरपालिका भरती परीक्षा
या सर्व परीक्षांमध्ये मराठी व्याकरण आणि भाषा चाचणीसाठी प्रश्न विचारले जातात. नाम, सर्वनाम, क्रियापद, विशेषण, क्रियाविशेषण, संधी, समास, वाक्यरचना, विरामचिन्हे इत्यादी घटक महत्त्वाचे असतात.
कारक आणि त्यांचे प्रकार – ३० बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs)
प्रश्न 1: वाक्यातील प्रमुख घटक व क्रियापद यांच्यातील संबंध दर्शविणाऱ्या शब्दाला काय म्हणतात?
अ) प्रत्यय
ब) उपसर्ग
क) कारक ✅
ड) विभक्ती
प्रश्न 2: "रामाने गोड फळ खाल्ले." या वाक्यात "रामाने" कोणते कारक दर्शवते?
अ) कर्ता कारक ✅
ब) कर्म कारक
क) करण कारक
ड) संप्रदान कारक
प्रश्न 3: "शाळेत मुलांनी अभ्यास केला." या वाक्यात "शाळेत" कोणते कारक आहे?
अ) अधिकरण कारक ✅
ब) करण कारक
क) संप्रदान कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 4: "आईने मुलाला खाऊ दिला." या वाक्यात "मुलाला" कोणते कारक आहे?
अ) कर्ता कारक
ब) संप्रदान कारक ✅
क) अधिकरण कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 5: कारक किती प्रकारचे असतात?
अ) चार
ब) पाच
क) सहा
ड) सात ✅
प्रश्न 6: "माझ्या हाताने पत्र लिहिले." या वाक्यात "हाताने" कोणते कारक आहे?
अ) करण कारक ✅
ब) अधिकरण कारक
क) संप्रदान कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 7: "पक्षी झाडावर बसला." या वाक्यात "झाडावर" कोणते कारक आहे?
अ) अधिकरण कारक ✅
ब) करण कारक
क) संप्रदान कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 8: "शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांना बक्षीस दिले." या वाक्यात "विद्यार्थ्यांना" कोणते कारक आहे?
अ) कर्म कारक
ब) संप्रदान कारक ✅
क) करण कारक
ड) अधिकरण कारक
प्रश्न 9: "त्याने मला खूप मदत केली." या वाक्यात "त्याने" कोणते कारक आहे?
अ) कर्ता कारक ✅
ब) कर्म कारक
क) करण कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 10: "मुलीने सुंदर चित्र काढले." या वाक्यात "चित्र" कोणते कारक आहे?
अ) कर्म कारक ✅
ब) कर्ता कारक
क) अधिकरण कारक
ड) करण कारक
प्रश्न 11: अपादान कारक मुख्यतः कोणत्या विभक्तीने दर्शवला जातो?
अ) पंचमी विभक्ती ✅
ब) षष्ठी विभक्ती
क) सप्तमी विभक्ती
ड) तृतीया विभक्ती
प्रश्न 12: "तो गावाहून आला." या वाक्यात "गावाहून" कोणते कारक आहे?
अ) अपादान कारक ✅
ब) अधिकरण कारक
क) कर्म कारक
ड) करण कारक
प्रश्न 13: "गोड खीर ताटात आहे." या वाक्यात "ताटात" कोणते कारक आहे?
अ) अधिकरण कारक ✅
ब) करण कारक
क) कर्म कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 14: "आईने हाताने जेवण वाढले." या वाक्यात "हाताने" कोणते कारक आहे?
अ) करण कारक ✅
ब) अधिकरण कारक
क) संप्रदान कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 15: "शिक्षकांनी मुलांना चांगली शिकवण दिली." या वाक्यात "मुलांना" कोणते कारक आहे?
अ) संप्रदान कारक ✅
ब) अधिकरण कारक
क) कर्म कारक
ड) करण कारक
प्रश्न 16: "स्नेहाने वहिनीस पत्र लिहिले." या वाक्यात "वहिनीस" कोणते कारक आहे?
अ) संप्रदान कारक ✅
ब) अधिकरण कारक
क) करण कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 17: "शेतकरी बैलाच्या साहाय्याने शेती नांगरतो." या वाक्यात "बैलाच्या साहाय्याने" कोणते कारक आहे?
अ) करण कारक ✅
ब) अधिकरण कारक
क) संप्रदान कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 18: "तो पुण्यास जात आहे." या वाक्यात "पुण्यास" कोणते कारक आहे?
अ) संप्रदान कारक ✅
ब) अधिकरण कारक
क) कर्म कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 19: "परीक्षेच्या तयारीसाठी मी अभ्यास केला." या वाक्यात "परीक्षेच्या तयारीसाठी" कोणते कारक आहे?
अ) हेत्वर्थी कारक ✅
ब) अधिकरण कारक
क) करण कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 20: "मुलांनी मैदानावर खेळ खेळला." या वाक्यात "मैदानावर" कोणते कारक आहे?
अ) अधिकरण कारक ✅
ब) करण कारक
क) संप्रदान कारक
ड) अपादान कारक
(अजून १० प्रश्न पुढील भागात असतील)
हे प्रश्न स्पर्धा परीक्षांसाठी उपयुक्त ठरतील. अधिक प्रश्न हवे असल्यास कळवा! 😊
कारक आणि त्यांचे प्रकार – ३० बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs) – भाग २
प्रश्न 21: "शब्दाने शब्द वाढतो." या वाक्यात "शब्दाने" कोणते कारक आहे?
अ) करण कारक ✅
ब) अधिकरण कारक
क) संप्रदान कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 22: "वृक्षातून फुले पडली." या वाक्यात "वृक्षातून" कोणते कारक आहे?
अ) अपादान कारक ✅
ब) अधिकरण कारक
क) करण कारक
ड) संप्रदान कारक
प्रश्न 23: "मुलांनी स्पर्धेसाठी तयारी केली." या वाक्यात "स्पर्धेसाठी" कोणते कारक आहे?
अ) हेत्वर्थी कारक ✅
ब) करण कारक
क) अधिकरण कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 24: "सूर्याच्या प्रकाशाने झाडे वाढतात." या वाक्यात "सूर्याच्या प्रकाशाने" कोणते कारक आहे?
अ) करण कारक ✅
ब) अधिकरण कारक
क) अपादान कारक
ड) संप्रदान कारक
प्रश्न 25: "शेवटपर्यंत तो थांबला." या वाक्यात "शेवटपर्यंत" कोणते कारक आहे?
अ) अधिकरण कारक ✅
ब) संप्रदान कारक
क) अपादान कारक
ड) हेत्वर्थी कारक
प्रश्न 26: "पुस्तक मी मित्रासाठी विकत घेतले." या वाक्यात "मित्रासाठी" कोणते कारक आहे?
अ) हेत्वर्थी कारक ✅
ब) संप्रदान कारक
क) अधिकरण कारक
ड) करण कारक
प्रश्न 27: "मुलीने आईच्या मदतीने स्वयंपाक केला." या वाक्यात "आईच्या मदतीने" कोणते कारक आहे?
अ) करण कारक ✅
ब) अधिकरण कारक
क) संप्रदान कारक
ड) अपादान कारक
प्रश्न 28: "गडावर शिवाजी महाराज राहिले." या वाक्यात "गडावर" कोणते कारक आहे?
अ) अधिकरण कारक ✅
ब) करण कारक
क) संप्रदान कारक
ड) हेत्वर्थी कारक
प्रश्न 29: "त्याने मोठ्या मेहनतीने परीक्षेत यश मिळवले." या वाक्यात "मोठ्या मेहनतीने" कोणते कारक आहे?
अ) करण कारक ✅
ब) संप्रदान कारक
क) अधिकरण कारक
ड) हेत्वर्थी कारक
प्रश्न 30: "शेतकऱ्याने शेतातून गहू आणला." या वाक्यात "शेतातून" कोणते कारक आहे?
अ) अपादान कारक ✅
ब) अधिकरण कारक
क) कर्म कारक
ड) संप्रदान कारक
निष्कर्ष:
ही ३० प्रश्नांची मालिका तुम्हाला स्पर्धा परीक्षांसाठी उपयुक्त ठरेल. तुम्हाला आणखी प्रश्न हवे असल्यास किंवा विशिष्ट विषयांवर प्रश्न हवे असल्यास कळवा! 😊