marathi vyakaran quiz 16 उपवाक्य आणि त्याचे प्रकार
मराठी व्याकरणावर आधारित प्रश्न खालील स्पर्धा परीक्षांमध्ये विचारले जातात:
१) महाराष्ट्र राज्यातील स्पर्धा परीक्षा
✅ MPSC (महाराष्ट्र लोकसेवा आयोग) – राज्यसेवा (PSI, STI, ASO, सहायक, तहसीलदार, गट-ब, गट-क इत्यादी)
✅ MPSC पोलीस भरती – पोलीस शिपाई, PSI
✅ तलाठी भरती परीक्षा
✅ आरोग्य विभाग भरती परीक्षा
✅ ZP भरती परीक्षा (जिल्हा परिषद भरती)
✅ वन विभाग भरती परीक्षा
२) बँकिंग आणि अर्थसंबंधित परीक्षा
✅ IBPS (Institute of Banking Personnel Selection) – Clerk, PO, RRB (मराठी राज्यातील बँका)
✅ SBI Clerk / PO (मराठी भाषेची गरज असलेल्या जागांसाठी)
३) शिक्षण व शैक्षणिक स्पर्धा परीक्षा
✅ TET (Teacher Eligibility Test) – महाराष्ट्र शिक्षक पात्रता परीक्षा
✅ CTET (मराठी माध्यमासाठी आवश्यक असलेल्या शाळांसाठी)
४) इतर महत्त्वाच्या परीक्षा
✅ TCS (Tata Consultancy Services) – महाराष्ट्रातील भरती परीक्षांसाठी मराठी भाषा चाचणी घेतली जाते.
✅ SSC (Staff Selection Commission) – काही पदांसाठी स्थानिक भाषेचा समावेश असतो.
✅ रेल्वे भरती परीक्षा (RRB Mumbai, Pune, Nagpur इत्यादी)
५) स्थानिक आणि नगरपालिका परीक्षा
✅ BMC (बृहन्मुंबई महानगरपालिका) भरती परीक्षा
✅ PMC (पुणे महानगरपालिका) भरती परीक्षा
✅ नाशिक, नागपूर, औरंगाबाद महानगरपालिका भरती परीक्षा
या सर्व परीक्षांमध्ये मराठी व्याकरण आणि भाषा चाचणीसाठी प्रश्न विचारले जातात. नाम, सर्वनाम, क्रियापद, विशेषण, क्रियाविशेषण, संधी, समास, वाक्यरचना, विरामचिन्हे इत्यादी घटक महत्त्वाचे असतात.
उपवाक्य आणि त्याचे प्रकार - बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs)
-
‘जो मेहनत करतो, तो यशस्वी होतो.’ या वाक्यातील उपवाक्याचा प्रकार ओळखा.
a) कारणार्थी उपवाक्य
b) परिणामार्थी उपवाक्य
c) संबंध दर्शक उपवाक्य
d) शर्ती दर्शक उपवाक्य✅ योग्य उत्तर: c) संबंध दर्शक उपवाक्य
-
‘जर तू अभ्यास केला असतास, तर परीक्षेत उत्तीर्ण झाला असतास.’ या वाक्यातील उपवाक्याचा प्रकार कोणता?
a) कारणार्थी उपवाक्य
b) शर्ती दर्शक उपवाक्य
c) हेतू दर्शक उपवाक्य
d) परिणामार्थी उपवाक्य✅ योग्य उत्तर: b) शर्ती दर्शक उपवाक्य
-
‘तो इतका वेगाने पळत होता की, कुणालाही त्याला पकडता आले नाही.’ या वाक्यातील उपवाक्य कोणत्या प्रकारात येते?
a) कारणार्थी उपवाक्य
b) परिणामार्थी उपवाक्य
c) हेतू दर्शक उपवाक्य
d) तुलना दर्शक उपवाक्य✅ योग्य उत्तर: b) परिणामार्थी उपवाक्य
-
‘आई म्हणाली की, मी तुला गोष्ट सांगते.’ या वाक्यातील उपवाक्याचा प्रकार कोणता?
a) क्रियानिर्देशक उपवाक्य
b) कारणार्थी उपवाक्य
c) हेतू दर्शक उपवाक्य
d) संबंध दर्शक उपवाक्य✅ योग्य उत्तर: a) क्रियानिर्देशक उपवाक्य
-
‘मी शाळेत गेलो आणि शिक्षकांनी शिकवले.’ या वाक्यात किती उपवाक्ये आहेत?
a) एक
b) दोन
c) तीन
d) चार✅ योग्य उत्तर: b) दोन
-
‘तो घरी आला, कारण त्याची तब्येत बरी नव्हती.’ या वाक्यातील उपवाक्याचा प्रकार ओळखा.
a) परिणामार्थी उपवाक्य
b) कारणार्थी उपवाक्य
c) हेतू दर्शक उपवाक्य
d) तुलना दर्शक उपवाक्य✅ योग्य उत्तर: b) कारणार्थी उपवाक्य
-
‘विजेचा लखलखाट झाला आणि पाऊस पडू लागला.’ या वाक्यात उपवाक्य किती आहेत?
a) एक
b) दोन
c) तीन
d) चार✅ योग्य उत्तर: b) दोन
-
‘तो अभ्यास करतो जेणेकरून तो परीक्षेत यशस्वी व्हावा.’ या वाक्यातील उपवाक्याचा प्रकार कोणता?
a) परिणामार्थी उपवाक्य
b) हेतू दर्शक उपवाक्य
c) कारणार्थी उपवाक्य
d) शर्ती दर्शक उपवाक्य✅ योग्य उत्तर: b) हेतू दर्शक उपवाक्य
-
‘तुम्ही वेळेवर पोहोचला नाहीत म्हणून मी निघून गेलो.’ या वाक्यातील उपवाक्याचा प्रकार कोणता?
a) कारणार्थी उपवाक्य
b) परिणामार्थी उपवाक्य
c) हेतू दर्शक उपवाक्य
d) क्रियानिर्देशक उपवाक्य✅ योग्य उत्तर: a) कारणार्थी उपवाक्य
-
‘तो तसा हुशार नाही, पण मेहनती आहे.’ हे वाक्य कोणत्या प्रकारचे आहे?
a) संयोजक वाक्य
b) संयोगी उपवाक्य
c) मिश्र वाक्य
d) कारणार्थी उपवाक्य
✅ योग्य उत्तर: a) संयोजक वाक्य
अजून काही प्रश्न:
- ‘तो अभ्यास करतो, कारण त्याला चांगले गुण मिळवायचे आहेत.’ – कारणार्थी उपवाक्य
- ‘मी तो चित्रपट पाहिला, जो खूप प्रसिद्ध आहे.’ – संबंध दर्शक उपवाक्य
- ‘तो जेवण करत असतानाच मी त्याच्या घरी गेलो.’ – कालदर्शक उपवाक्य
- ‘मी लवकर आलो, म्हणजे मला उशीर होणार नाही.’ – हेतू दर्शक उपवाक्य
- ‘तू प्रयत्न करशील तर तुला यश मिळेल.’ – शर्ती दर्शक उपवाक्य
- ‘मी घरी गेलो आणि वाचन सुरू केले.’ – संयोजक वाक्य
- ‘आई म्हणाली की, मला अभ्यास करावा लागेल.’ – क्रियानिर्देशक उपवाक्य
- ‘तो एवढा वेगाने पळाला की, कुणीही त्याला गाठू शकले नाही.’ – परिणामार्थी उपवाक्य
- ‘तो खेळत असताना पाऊस सुरू झाला.’ – कालदर्शक उपवाक्य
- ‘जो मेहनत करतो, तोच यशस्वी होतो.’ – संबंध दर्शक उपवाक्य
- ‘मी असे बोललो कारण मला सत्य माहित होते.’ – कारणार्थी उपवाक्य
- ‘तो अभ्यास करत राहतो म्हणजे तो परीक्षेत उत्तीर्ण व्हावा.’ – हेतू दर्शक उपवाक्य
- ‘तो असा वागतो जणू तो फार हुशार आहे.’ – तुलना दर्शक उपवाक्य
- ‘जर तुला मदत हवी असेल, तर मला कळव.’ – शर्ती दर्शक उपवाक्य
- ‘मला वाटते की तो परीक्षा उत्तीर्ण होईल.’ – क्रियानिर्देशक उपवाक्य
- ‘तू वेळेवर आला नाहीस, म्हणून मी निघून गेलो.’ – कारणार्थी उपवाक्य
- ‘तो आनंदी आहे कारण त्याचा वाढदिवस आहे.’ – कारणार्थी उपवाक्य
- ‘तो सकाळी लवकर उठतो, जेणेकरून तो वेळेवर शाळेत पोहोचेल.’ – हेतू दर्शक उपवाक्य
- ‘मी जेवलो आणि मग अभ्यास केला.’ – संयोजक वाक्य
- ‘जो प्रामाणिक आहे, तोच इतरांचा विश्वास जिंकतो.’ – संबंध दर्शक उपवाक्य
ही 30 MCQs स्पर्धा परीक्षांसाठी उपयुक्त ठरतील. हवे असल्यास अजून प्रश्न किंवा विशिष्ट प्रकारांसाठी सविस्तर स्पष्टीकरण देऊ शकतो! 😊