marathi vyakaran quiz 10 सुभाषिते आणि त्यांचे अर्थ
{tocify} $title={Table of Contents}
मराठी व्याकरणावर आधारित प्रश्न खालील स्पर्धा परीक्षांमध्ये विचारले जातात:
१) महाराष्ट्र राज्यातील स्पर्धा परीक्षा
✅ MPSC (महाराष्ट्र लोकसेवा आयोग) – राज्यसेवा (PSI, STI, ASO, सहायक, तहसीलदार, गट-ब, गट-क इत्यादी)
✅ MPSC पोलीस भरती – पोलीस शिपाई, PSI
✅ तलाठी भरती परीक्षा
✅ आरोग्य विभाग भरती परीक्षा
✅ ZP भरती परीक्षा (जिल्हा परिषद भरती)
✅ वन विभाग भरती परीक्षा
२) बँकिंग आणि अर्थसंबंधित परीक्षा
✅ IBPS (Institute of Banking Personnel Selection) – Clerk, PO, RRB (मराठी राज्यातील बँका)
✅ SBI Clerk / PO (मराठी भाषेची गरज असलेल्या जागांसाठी)
३) शिक्षण व शैक्षणिक स्पर्धा परीक्षा
✅ TET (Teacher Eligibility Test) – महाराष्ट्र शिक्षक पात्रता परीक्षा
✅ CTET (मराठी माध्यमासाठी आवश्यक असलेल्या शाळांसाठी)
४) इतर महत्त्वाच्या परीक्षा
✅ TCS (Tata Consultancy Services) – महाराष्ट्रातील भरती परीक्षांसाठी मराठी भाषा चाचणी घेतली जाते.
✅ SSC (Staff Selection Commission) – काही पदांसाठी स्थानिक भाषेचा समावेश असतो.
✅ रेल्वे भरती परीक्षा (RRB Mumbai, Pune, Nagpur इत्यादी)
५) स्थानिक आणि नगरपालिका परीक्षा
✅ BMC (बृहन्मुंबई महानगरपालिका) भरती परीक्षा
✅ PMC (पुणे महानगरपालिका) भरती परीक्षा
✅ नाशिक, नागपूर, औरंगाबाद महानगरपालिका भरती परीक्षा
या सर्व परीक्षांमध्ये मराठी व्याकरण आणि भाषा चाचणीसाठी प्रश्न विचारले जातात. नाम, सर्वनाम, क्रियापद, विशेषण, क्रियाविशेषण, संधी, समास, वाक्यरचना, विरामचिन्हे इत्यादी घटक महत्त्वाचे असतात.
सुभाषिते आणि त्यांचे अर्थ – ३० बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs)
"सत्यं वद, धर्मं चर" या वचनाचा अर्थ काय?- (अ) खोटे बोल आणि नीतिनियम तोड
- (ब) फक्त सत्य बोल आणि धर्माचे पालन कर
- (क) कोणताही नियम पाळू नको
- (ड) केवळ धर्माचे पालन कर
"विद्या विनयेन शोभते" या वचनाचा अर्थ काय?
- (अ) विद्या धनाने वाढते
- (ब) विनम्रतेने विद्या अधिक शोभून दिसते
- (क) विद्या फक्त धनवानांसाठी असते
- (ड) विद्या आणि विनय यांचा काही संबंध नाही
"सर्वेऽपि सुखिनः सन्तु" या वचनाचा योग्य अर्थ कोणता?
- (अ) फक्त आपले सुख महत्त्वाचे आहे
- (ब) सर्वांनी दुःखी राहावे
- (क) सर्वजण सुखी असावेत
- (ड) कोणालाही सुखाची गरज नाही
"श्रम एव जयते" या वचनाचा अर्थ काय?
- (अ) परिश्रम केल्यानेच यश मिळते
- (ब) भाग्य हेच सर्वकाही आहे
- (क) परिश्रमाचा काही उपयोग नाही
- (ड) फक्त श्रीमंत लोकच यशस्वी होतात
"आरोग्यं धनसंपदा" या वचनाचा योग्य अर्थ कोणता?
- (अ) धनानेच आरोग्य मिळते
- (ब) आरोग्य हेच खरे धन आहे
- (क) धन कमावण्यासाठी आरोग्य वाया घालवावे
- (ड) आरोग्य आणि धन यांचा काही संबंध नाही
"विद्याधनं सर्वधनप्रधानम्" या वचनाचा अर्थ काय?
- (अ) धन हेच सर्वश्रेष्ठ असते
- (ब) विद्या हे सर्वश्रेष्ठ धन आहे
- (क) फक्त पैसा कमवावा
- (ड) विद्या आणि धन दोन्ही निरुपयोगी आहेत
"अतिथी देवो भव" या सुभाषिताचा योग्य अर्थ कोणता?
- (अ) अतिथी हा देवासारखा मानला जातो
- (ब) फक्त नातेवाईकांना मान द्यावा
- (क) देव हा अतिथी असतो
- (ड) अतिथीचे स्वागत करू नये
"सा विद्या या विमुक्तये" या वचनाचा अर्थ काय?
- (अ) खरी विद्या तीच जी मुक्त करते
- (ब) विद्या म्हणजे फक्त परीक्षा पास होणे
- (क) विद्या आणि मुक्ती यांचा काही संबंध नाही
- (ड) केवळ श्रीमंत लोकच विद्या शिकतात
"धैर्यम् सर्वत्र साधनम्" या वचनाचा योग्य अर्थ कोणता?
- (अ) सर्वत्र भीती असावी
- (ब) धैर्य हे सर्व गोष्टींमध्ये उपयोगी ठरते
- (क) केवळ शक्तिशाली लोकच धैर्यवान असतात
- (ड) धैर्य हे अनावश्यक आहे
"संतोषः परमं सुखम्" या सुभाषिताचा योग्य अर्थ कोणता?
- (अ) समाधानानेच खरे सुख मिळते
- (ब) समाधान कधीही महत्त्वाचे नाही
- (क) धन हेच सुखाचे मुख्य कारण आहे
- (ड) संतोष कधीही साधता येत नाही
"परोपकाराय सतां विभूतयः" या वचनाचा अर्थ काय?
- (अ) सत्पुरुष केवळ स्वतःसाठीच जगतात
- (ब) सत्पुरुषांचे वैभव हे परोपकारासाठी असते
- (क) परोपकार हा दुर्बलांचा गुण आहे
- (ड) परोपकाराचा काहीही उपयोग नाही
"न दैन्यं न पलायनम्" या वचनाचा योग्य अर्थ कोणता?
- (अ) दीनता आणि पलायन दोन्ही स्वीकारावे
- (ब) संकटांपासून पळून जाणे योग्य आहे
- (क) संकटांचा सामना निडरपणे करावा
- (ड) फक्त दैन्य स्वीकारावे
"स्वदेशोऽपि गरीयसी" या सुभाषिताचा अर्थ काय?
- (अ) परदेशच श्रेष्ठ आहे
- (ब) आपला देश हा सर्वोच्च आहे
- (क) केवळ श्रीमंत देश चांगले असतात
- (ड) देशापेक्षा पैसा मोठा आहे
"शत्रोः अपि गुणः वाचनीयः" या वचनाचा योग्य अर्थ कोणता?
- (अ) शत्रूच्या गुणांकडे लक्ष द्यायचे नसते
- (ब) शत्रूच्या गुणांबद्दल कधीही बोलू नये
- (क) शत्रूमध्येही चांगले गुण असतात, ते शिकावेत
- (ड) शत्रू हे नेहमी वाईटच असतात
"आत्मनो मोक्षार्थं जगत् हिताय च" या वचनाचा अर्थ काय?
- (अ) फक्त स्वतःच्या मोक्षाचा विचार करावा
- (ब) स्वतःच्या मोक्षासोबतच जगाचे हितसुद्धा पाहावे
- (क) जगाच्या भल्याचा काही उपयोग नाही
- (ड) मोक्ष मिळवणे अशक्य आहे
"न हि ज्ञानेन सदृशं पवित्रमिह विद्यते" या सुभाषिताचा अर्थ काय?
- (अ) ज्ञानासारखे दुसरे कोणतेही पवित्र नाही
- (ब) पवित्रता ही केवळ धनाने मिळते
- (क) ज्ञानाला काहीही महत्त्व नाही
- (ड) पवित्रता आणि ज्ञान यांचा संबंध नाही
"क्रोधात् भवति संमोहः" या वचनाचा योग्य अर्थ कोणता?
- (अ) क्रोध केल्याने बुद्धीचा भ्रम होतो
- (ब) क्रोध केल्याने यश मिळते
- (क) क्रोध केल्यानेच माणूस शांत होतो
- (ड) क्रोधाचा काहीही परिणाम होत नाही
"गुणवान् एव शोभते" या वचनाचा अर्थ काय?
- (अ) केवळ श्रीमंतीनेच प्रतिष्ठा मिळते
- (ब) गुणवंत माणूसच खरा शोभतो
- (क) गुण असणे आवश्यक नाही
- (ड) धनवानच खरा सुंदर असतो
"क्षमा वीरस्य भूषणम्" या वचनाचा योग्य अर्थ कोणता?
- (अ) दुर्बल लोकच क्षमा करतात
- (ब) क्षमा करणे हे वीरांचे लक्षण आहे
- (क) वीर माणसांनी कधीही क्षमा करू नये
- (ड) केवळ दुर्बल लोकच वीर असतात
"लोका: समस्ता: सुखिनो भवन्तु" या वचनाचा अर्थ काय?
- (अ) फक्त काही लोकांनी सुखी राहावे
- (ब) सर्व लोकांनी सुखी राहावे
- (क) लोकांनी दुःखी राहावे
- (ड) सुख मिळवण्यासाठी इतरांना दुःख द्यावे
"उद्योगिनं पुरुषसिंहं उपैति लक्ष्मीः" या वचनाचा अर्थ काय?
- (अ) उद्योग करणाऱ्यालाच यश मिळते
- (ब) यश हे फक्त भाग्यावर अवलंबून असते
- (क) परिश्रम करणाऱ्यांना कधीच यश मिळत नाही
- (ड) फक्त श्रीमंत लोक यशस्वी होतात
"त्यागेनैके अमृतत्वमानशुः" या वचनाचा योग्य अर्थ कोणता?
- (अ) त्याग केल्यानेच अमरत्व मिळते
- (ब) केवळ संपत्तीनेच अमरत्व मिळते
- (क) त्यागाचा काही उपयोग नाही
- (ड) त्याग हे दुर्बलांचे लक्षण आहे
"नास्ति सत्यसमं तपः" या वचनाचा अर्थ काय?
- (अ) सत्यासारखे मोठे तप नाही
- (ब) सत्य हे कधीच महत्त्वाचे नसते
- (क) तप केल्यानेच सत्य मिळते
- (ड) सत्य आणि तप वेगळे आहेत
"संगच्छध्वं संवदध्वं" या वचनाचा योग्य अर्थ कोणता?
- (अ) एकत्र राहा आणि संवाद साधा
- (ब) एकटेपणा हा सर्वश्रेष्ठ आहे
- (क) संवाद करणे आवश्यक नाही
- (ड) एकत्र राहणे म्हणजे संघर्ष करणे
"दुर्जनं प्रथमं वन्दे" या वचनाचा योग्य अर्थ कोणता?
- (अ) दुर्जनांपासून सावध राहावे
- (ब) दुर्जनांनाही प्रथम प्रणाम करावा
- (क) दुर्जनांशी मैत्री करावी
- (ड) दुर्जनांना कधीही प्रणाम करू नये
"अन्यायेन जयः अपि न श्रेयः" या वचनाचा योग्य अर्थ कोणता?
- (अ) अन्यायाने मिळवलेले यश चांगले नसते
- (ब) अन्यायानेच यश मिळते
- (क) न्यायाचा काही उपयोग नाही
- (ड) अन्याय हे नेहमीच योग्य असते
"माता भूमि: पुत्रोऽहं पृथिव्याः" या वचनाचा अर्थ काय?
- (अ) पृथ्वी ही आपली आई आहे आणि आपण तिची मुले आहोत
- (ब) पृथ्वी ही परकी आहे
- (क) मातृभूमीचा काही उपयोग नाही
- (ड) पृथ्वीवर प्रेम करणे आवश्यक नाही
😊 तुम्हाला आणखी काही बदल किंवा भर घालायची आहे का?