marathi vyakaran quiz समानार्थी व विरुद्धार्थी शब्द
समानार्थी व विरुद्धार्थी शब्द
मराठी व्याकरणावर आधारित प्रश्न खालील स्पर्धा परीक्षांमध्ये विचारले जातात:
१) महाराष्ट्र राज्यातील स्पर्धा परीक्षा
✅ MPSC (महाराष्ट्र लोकसेवा आयोग) – राज्यसेवा (PSI, STI, ASO, सहायक, तहसीलदार, गट-ब, गट-क इत्यादी)
✅ MPSC पोलीस भरती – पोलीस शिपाई, PSI
✅ तलाठी भरती परीक्षा
✅ आरोग्य विभाग भरती परीक्षा
✅ ZP भरती परीक्षा (जिल्हा परिषद भरती)
✅ वन विभाग भरती परीक्षा
२) बँकिंग आणि अर्थसंबंधित परीक्षा
✅ IBPS (Institute of Banking Personnel Selection) – Clerk, PO, RRB (मराठी राज्यातील बँका)
✅ SBI Clerk / PO (मराठी भाषेची गरज असलेल्या जागांसाठी)
३) शिक्षण व शैक्षणिक स्पर्धा परीक्षा
✅ TET (Teacher Eligibility Test) – महाराष्ट्र शिक्षक पात्रता परीक्षा
✅ CTET (मराठी माध्यमासाठी आवश्यक असलेल्या शाळांसाठी)
४) इतर महत्त्वाच्या परीक्षा
✅ TCS (Tata Consultancy Services) – महाराष्ट्रातील भरती परीक्षांसाठी मराठी भाषा चाचणी घेतली जाते.
✅ SSC (Staff Selection Commission) – काही पदांसाठी स्थानिक भाषेचा समावेश असतो.
✅ रेल्वे भरती परीक्षा (RRB Mumbai, Pune, Nagpur इत्यादी)
५) स्थानिक आणि नगरपालिका परीक्षा
✅ BMC (बृहन्मुंबई महानगरपालिका) भरती परीक्षा
✅ PMC (पुणे महानगरपालिका) भरती परीक्षा
✅ नाशिक, नागपूर, औरंगाबाद महानगरपालिका भरती परीक्षा
या सर्व परीक्षांमध्ये मराठी व्याकरण आणि भाषा चाचणीसाठी प्रश्न विचारले जातात. नाम, सर्वनाम, क्रियापद, विशेषण, क्रियाविशेषण, संधी, समास, वाक्यरचना, विरामचिन्हे इत्यादी घटक महत्त्वाचे असतात.
समानार्थी व विरुद्धार्थी शब्द - ३० बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs)
प्रश्न १: ‘सूर्य’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) रवी
b) तारा
c) चंद्र
d) नक्षत्र
योग्य उत्तर: a) रवी
प्रश्न २: ‘दुष्काळ’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) पाऊस
b) समृद्धी
c) भरपूर
d) सुजल
योग्य उत्तर: d) सुजल
प्रश्न ३: ‘नदी’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) तळे
b) सरिता
c) झरा
d) सिंधू
योग्य उत्तर: b) सरिता
प्रश्न ४: ‘क्रोध’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) आनंद
b) शांती
c) समाधान
d) विनम्रता
योग्य उत्तर: b) शांती
प्रश्न ५: ‘पृथ्वी’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) भुवन
b) आकाश
c) ग्रह
d) सूर्य
योग्य उत्तर: a) भुवन
प्रश्न ६: ‘गोड’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) आंबट
b) तिखट
c) कडू
d) उग्र
योग्य उत्तर: c) कडू
प्रश्न ७: ‘अंधार’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) काळोख
b) तिमिर
c) धूसर
d) सावली
योग्य उत्तर: a) काळोख
प्रश्न ८: ‘अमृत’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) विष
b) गोडवा
c) औषध
d) शक्ती
योग्य उत्तर: a) विष
प्रश्न ९: ‘शत्रू’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) द्वेष्टा
b) मित्र
c) सहकारी
d) सहानुभूती
योग्य उत्तर: a) द्वेष्टा
प्रश्न १०: ‘आशा’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) निराशा
b) आनंद
c) प्रेरणा
d) विश्वास
योग्य उत्तर: a) निराशा
प्रश्न ११: ‘अग्नि’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) ज्वाला
b) गरम
c) प्रकाश
d) सूर्य
योग्य उत्तर: a) ज्वाला
प्रश्न १२: ‘बल’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) दुर्बलता
b) सामर्थ्य
c) शक्ती
d) निश्चय
योग्य उत्तर: a) दुर्बलता
प्रश्न १३: ‘मित्र’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) सखा
b) शत्रू
c) दास
d) सेवक
योग्य उत्तर: a) सखा
प्रश्न १४: ‘स्त्री’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) पुरुष
b) मुलगी
c) माता
d) बालक
योग्य उत्तर: a) पुरुष
प्रश्न १५: ‘सिंह’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) वाघ
b) मृग
c) केसरी
d) हत्ती
योग्य उत्तर: c) केसरी
प्रश्न १६: ‘मरण’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) जन्म
b) दु:ख
c) नाश
d) संपत्ती
योग्य उत्तर: a) जन्म
प्रश्न १७: ‘पाणी’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) नीर
b) ओलावा
c) जळ
d) सर्व पर्याय योग्य
योग्य उत्तर: d) सर्व पर्याय योग्य
प्रश्न १८: ‘गरीब’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) श्रीमंत
b) सज्जन
c) दीन
d) भिकारी
योग्य उत्तर: a) श्रीमंत
प्रश्न १९: ‘सत्य’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) खरे
b) असत्य
c) न्याय
d) श्रद्धा
योग्य उत्तर: a) खरे
प्रश्न २०: ‘सुंदर’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) कुरूप
b) सोज्वळ
c) तेजस्वी
d) आनंदी
योग्य उत्तर: a) कुरूप
प्रश्न ২১: ‘विद्या’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) ज्ञान
b) अज्ञान
c) गूढ
d) रहस्य
योग्य उत्तर: a) ज्ञान
प्रश्न २२: ‘आलस्य’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) परिश्रम
b) श्रम
c) क्रियाशीलता
d) सर्व पर्याय योग्य
योग्य उत्तर: d) सर्व पर्याय योग्य
प्रश्न २३: ‘रात्र’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) दिवस
b) तिमिर
c) सांज
d) चंद्रप्रकाश
योग्य उत्तर: a) दिवस
प्रश्न २४: ‘शांत’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) स्थिर
b) धीर
c) निश्चल
d) सर्व पर्याय योग्य
योग्य उत्तर: d) सर्व पर्याय योग्य
प्रश्न २५: ‘उष्ण’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) थंड
b) गरम
c) जळजळीत
d) ताप
योग्य उत्तर: a) थंड
प्रश्न २६: ‘दु:ख’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) आनंद
b) विषाद
c) वेदना
d) संताप
योग्य उत्तर: a) आनंद
प्रश्न २७: ‘मोह’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) आसक्ती
b) लोभ
c) प्रेम
d) सर्व पर्याय योग्य
योग्य उत्तर: d) सर्व पर्याय योग्य
प्रश्न २८: ‘मुक्त’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) बंदी
b) स्वच्छंद
c) पराधीन
d) स्वतंत्र
योग्य उत्तर: a) बंदी
प्रश्न २९: ‘विजय’ या शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता आहे?
a) जय
b) यश
c) फतह
d) सर्व पर्याय योग्य
योग्य उत्तर: d) सर्व पर्याय योग्य
प्रश्न ३०: ‘चपळ’ या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द कोणता आहे?
a) मंद
b) धीमा
c) संथ
d) सर्व पर्याय योग्य
योग्य उत्तर: d) सर्व पर्याय योग्य
ही MCQs स्पर्धा परीक्षांसाठी खूप उपयुक्त ठरतील. अजून काही हवे असल्यास सांगा! 😊